Komentarz Piotra Podgórskiego dla portalu Spidersweb

Opinia nt. pozwów zbiorowych przeciwko Skarbowi Państwa za wprowadzenie lockdownu.

Sukces spraw o odszkodowania za straty przedsiębiorców związane z wprowadzonymi w drodze rozporządzenia restrykcjami, w dużej mierze zależy od poprawnie sporządzonego pozwu. Procesy te będą bowiem bardzo skomplikowane. Nie można jednak odebrać im racji bytu.

Przepis art. 417 (1) § 1 k.c. daje wyraźną podstawę do dochodzenia od Skarbu Państwa odszkodowania w przypadku, gdy szkoda została wyrządzona przez wydanie aktu normatywnego, którego niezgodność z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą stwierdzono we właściwym postępowaniu.

W tego rodzaju sprawach wymagany jest zatem tzw. prejudykat, czyli posiłkowanie się np. uprzednio wydanym wyrokiem, stwierdzającym niezgodność z prawem danego aktu normatywnego, w tym przypadku rozporządzenia. W mojej opinii nie jest ono aktem normatywnym właściwym dla wprowadzania obostrzeń, ograniczających swobodę działalności gospodarczej.

Zgodnie z konstytucyjną zasadą proporcjonalności, ograniczenia praw i wolności dopuszczalne są wyłącznie na podstawie ustawy i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie np. dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego. To właśnie z tego powodu dopominano się wprowadzenia jednego ze stanu nadzwyczajnych.

W ostatnim czasie pojawił się bardzo ciekawy wyrok WSA w Opolu. Wojewódzki Sąd Administracyjny wskazał, że tryb wprowadzenia zakazów, nakazów i ograniczeń doprowadził do naruszenia elementarnych standardów konstytucyjnych i praw w zakresie wolności działalności gospodarczej. Zwrócił również uwagę na to, że rząd nie wprowadził jednego ze stanów nadzwyczajnych, który umożliwiałby ingerencję w istotę wolności działalności gospodarczej. Wyrok ten, choć nieprawomocny,  zapewne wzmocni postępowania o odszkodowania wszczęte przeciwko Skarbowi Państwa. 

Więcej: https://spidersweb.pl/bizblog/galerie-handlowe-pozew-skarb-panstwa/amp/?fbclid=IwAR3DRdiuABnv3ihpC_xHoDQGPAZocqhoLrl7QizUekF9XruZTDU5b2UTFtQ